Heb jij op het eind van het voorbije jaar nagedacht over jouw verlangens voor dit nieuwe jaar? Of heb je beslist hier niet meer aan mee te doen omdat ze half januari toch al allemaal verwaterd of vergeten zijn? Of heb je bedacht wat je in ieder geval NIET meer wil dit jaar? ‘Veranderen’, blijkt in de realiteit vaak flink lastig te zijn.
De gehechtheid aan het gekende of de angst voor het ongekende, is vaak zo groot dat je het toch maar weer naast je neerlegt of uitstelt. Je past je aan en je focust op de behoeften van anderen in de hoop dat het ooit een keer, op een dag, gaat worden zoals jij dat ten diepste zou willen. Je hebt dan, zonder het misschien goed te beseffen, plaats genomen in
‘de wachtkamer van je leven’. Nog één stap verder en je leeft het leven van een ander of speelt een hele slechte bijrol in de film van iemand anders. En dat is ronduit shit.
Maar hoe moet of kan het dan anders?
Heb je al gemerkt dat bij het woord verandering meteen ‘het heft in handen nemen’ en ‘loslaten’ in één zin voorkomen.
Maar wat betekent eigenlijk: ‘Het heft in handen nemen’ en ‘loslaten’?`
Als je zegt: ‘Het heft in handen nemen’, benoem je in feite het probleem en niet de oplossing. Je doet alsof je een inspanning moet leveren, wilskracht moet gebruiken bij het overwinnen van de moeilijkheden waar het leven je voor plaatst. Als je met een obstakel te maken krijgt, is de verleiding groot om voor de weg van de minste weerstand te kiezen. Dat doen veel mensen: ze eten of drinken te veel omdat andere opties te veel moeite en inspanning kosten. ‘Ik begin er morgen… na het weekend… volgende week mee.’ En geef ondertussen de schaal met chocolade even door. De ‘oplossing’ die je denkt gevonden te hebben, is dat je het steeds makkelijker maakt voor jezelf om je weerstand te overwinnen. Het zou prachtig zijn als we de uitdagingen in ons leven, bijvoorbeeld onze angsten met enthousiame en energie konden bestrijden. Dat lukt ons natuurlijk niet meteen, maar dat hoeft ook niet. Iedere dag een stap in de goede richting zetten, is voldoende. Meer dan voldoende zelfs, want de innerlijke weerstand die we in onszelf tegenkomen, heeft voornamelijk te maken met diep ingesleten gewoonten en luiheid. Als we deze factoren achter ons hebben gelaten, is de slag al bijna half gewonnen. We zouden om onszelf te helpen, bijvoorbeeld een paar vragen kunnen stellen:
Hoe aarzel ik en stel ik uit? Of, waarom hou ik vast aan de gewoonte van uit te stellen?
Of, is uitstellen hetzelfde als oplossen voor mij?
In zekere zin is uitstellen een soort zwakte-bod in de trant van: ‘Uit het oog, uit het hart’.
Maar we misleiden onszelf, want de dingen die we uitstellen, verdwijnen in werkelijkheid helemaal niet uit ons hoofd of uit ons hart. Net onder de oppervlakte blijven ze een negatieve stempel op ons leven drukken. Ze maken het ons eigenlijk onmogelijk om vrij van zorgen te zijn. Want de spiegel en de weegschaal confronteren ons met ons gewicht, of de realiteit van de hoofdpijn met het feit dat we te veel drinken of onze hoestaanvallen of piepende longen met het feit dat we blijven roken… Uitstel lijkt een vriend, maar schijn bedriegt. Uitstel is gebaseerd op wensdenken, op de hoop dat het probleem zichzelf mettertijd wel zal oplossen. Maar hoe langer je wacht, hoe inventiever je geest wordt in het bedenken van excuses en: ‘van uitstel, komt…’
OK, we moeten onze oude gewoonten loslaten. Klaar. Maar betekent loslaten dan hezelfde als ‘laat-maar-waaien?’
Ik denk het niet. Anders zouden we er niet zoveel over lezen of horen spreken, zelfs in het bedrijfsleven. Het is echt boeiend om te zien hoe de door natuurvolkeren of Aziatische cultuur geïnspireerde wijsheden zijn binnen gedrongen in de managementstijl en in de programma’s voor persoonlijke ontwikkeling. Alsof men voorvoelde dat er in de gigantische productie-, plannings- en controlemachinerieën die onze bedrijven zijn, behoefte zou beginnen komen aan mannen en vrouwen die een beetje olie in de raderen konden gieten, en humor in de vergaderingen brengen, anders gezegd: vertrouwen en ademhaling, wat één en hetzelfde is. Wij Westerlingen hoor je nu steeds vaker zeggen: ‘ik geloof’ in loslaten, zoals sommigen zouden zeggen dat ze in accupunctuur ‘geloven’, of in God geloven.
En daar botsen we dan tegen onze eigen cultuur aan, want:
Loslaten is geen religie, maar een manier van zijn.
Er wordt ons niet gevraagd te geloven in…, maar te oefenen, heel eenvoudig.
Je moet er vooral niet gaan in ‘geloven’, want dan stop je er hoop en wilskracht in om een doel te bereiken: het gevolg is dat de toekomst in snel-tempo terugkeert om onze gedachten en gevoelens in te kaderen. Als je bijvoorbeeld yoga of meditatie oefent om een slank lichaam en een soepele geest te krijgen, of om je stress te verminderen, dan ben je weer niet bezig met ‘loslaten’, want je blijft in ‘de geest’ van de wedloop.
Wat we dienen los te laten is juist de gerichtheid op een doel.
Maar NIET proberen, NIET willen, NIET denken is een houding die moeilijk is vol te houden voor een Westerling, die ‘probeert’ NIET te proberen, eraan ‘denkt’ dat hij NIET moet denken en niets ‘wil’ willen. We lijken ons dus vooral vrij te moeten maken van dat sterke bewustzijn dat onze handelingen en gedachten begeleidt, en dat het zijn en het denken, de wil en de soevereiniteit van ons wezen, doet samensmelten.
‘Loslaten’ is ook géén methode, het is het accepteren van de tijd in zijn onpersoonlijke EN spirituele dimensie. Als we te veel willen controleren, analyseren en plannen, doden we het potentieel aanwezige leven en de zin die in iedere situatie kan sluimeren. Het is een lichamelijke taal en een taal van het hart waarmee we ons vertrouwen uitspreken in het verleden, het heden en in de toekomst.
Maar, ik geef het grif toe: we mogen natuurlijk niet vergeten dat sedert Descartes de zekerheid in ons verankerd is, is dat ‘het zijn’ een gedachte is die weet van zijn eigen bestaan en dat wij zonder DAT bewustzijn verdwalen, verdrinken in een wereld zonder zekerheid, waar hersenschimmen en vooroordelen zij aan zij gaan. En hebben we niet geleerd dat we, als we resultaten willen bereiken, ons moeten inspannen, ons moeten concentreren op een te volgen weg en dat we vooral moeten ‘willen’.
Want: ‘waar een wil is, is een weg’.
En hebben we tenslotte niet vanaf onze jeugd, gemerkt dat ons ego een bepaalde plaats kan innemen en dat dit heel nuttig is als je je wil onderscheiden van de massa? ‘Mijn’ ideeën, ‘mijn’ standpunt, ‘mijn‘ intenties, zijn als het ware vingerafdrukken van mijn altijd buitengewone eigenheid, ik, ik, ik. Helder, maar wat dan ?
Zaterdag 7 januari 2023
Met dank aan Deepak Chopra en Laura Lynne Jackson voor de inspiratie voor deze blog.
Wie graag het vervolg leest op ‘Helder, maar wat dan?’, kan dat doen op zaterdag
14 januari 2023.
Hopelijk, tot dan,
Infospirator, Practical Shaman