Ik las laatst dat Socrates zichzelf beschreef als 'een vroedvrouw van het leren'.
Hij geloofde dat het, net als een vroedvrouw, zijn rol als coach was om het proces op weg te helpen - maar hij trok de lijn bij het daadwerkelijk -voor je doen-. Hij was niet méér in staat, zei hij, om iemand te 'dwingen' te leren, dan een vroedvrouw was om het kind van iemand anders ter wereld te brengen. Het deed me denken aan een paar, naar mijn gevoel zeer sprekende quotes hierover:
‘Je kan een paard wel bij het water brengen, maar je kan het niet doen drinken.’ en… ‘Je kan een paard niet lopend beslaan’.
Ik probeerde, in het
voor-Corona-tijdperk, zelf een stukje ‘vroedvrouw-zijn’ uit!
Ik werkte samen met een kleine groep managers, om hen te helpen meer inzicht te krijgen in waarom zij er niet in slaagden het management-team te worden dat ze voorzien hadden te worden: ‘Een team van managers die zichzelf en hun koers kenden en samenwerkten aan resultaat.’
Bij die gelegenheden neem ik vaak een aantal hulpmiddelen mee - boeken, artikels, enz. - die liefst uiteenlopend zijn van visie en aanpak, maar hoedanook relevant voor het thema van de dag.
Ik leg ze dan op een vrijstaande tafel in de opleidingsruimte en moedig de deelnemers aan om die ‘bronnen’ door te bladeren wanneer ze even tijd hebben.
Als groep werkten ze nog niet zo lang samen, en we zaten in, wat gekend is als de 'storming-fase of de ‘machtsfase’ van een groep.
In die fase proberen de groepsleden hun positie in de groep in te nemen. Dit proces leidt vaak tot strijd als de ideeën van de groepsleden op gespannen voet met elkaar staan… wat je van deze groep wel kon zeggen.
Die morgen, bij de start van de opleiding, ging Michel, een pas gepromoveerde ‘Client Services Manager’, meteen luidruchting en opgewonden over tot een uitgebreide klaagzang: "Hoe kunnenzij in godsnaam verwachten dat ik dit werk doe? Als zij goed naar me zouden luisteren, zouden zij beseffen wat ik allemaal moet doorstaan... en, zo vervolgde hij: ‘ik heb nog nooit enige opleiding gehad sinds ik bij dit bedrijf ben komen werken. Ik weet niet hoe zij van mij verwachten dat ik al deze procedures begrijp?...' Hij ging maar door en noemde alle gruwelijke misdaden die tegen hem waren gepleegd in de tijd dat hij bij het bedrijf werkte. Geen van die misdaden was natuurlijk door hem gepleegd, maar door de mysterieuze en naamloze ‘ZIJ’. Hij bekritiseerde het totale gebrek aan steun en begeleiding dat hij had gekregen. Ik luisterde en knikte, maakte de gepaste sympathieke geluiden, en gaf hem, (hopelijk), enkele constructieve opmerkingen over hoe hij de situatie onder controle kon krijgen en verbeteren.
Hij leek niet overtuigd.
Na de lunch ging de groep (inclusief ikzelf) ieder zijn weg, en ik was verrast en verheugd toen ik enige tijd later terugkeerde naar de trainingsruimte en Michel daar al aantrof, zittend aan de ‘bronnen-tafel’, zoals ik die tafel meestal noem. Michel was kennelijk verdiept in lezen. Toen ik naar hem toe liep, voelde ik even die warme gloed van zelfvoldaanheid die vroedvrouwen soms moeten hebben, als ze zich voorstellen dat al hun inspanningen vruchten hebben afgeworpen, dat hun advies dankbaar is ontvangen en dat ze op het punt staan getuige te zijn van het wonder van de geboorte.
‘Wat ben je aan het lezen, Michel?’ vroeg ik enthousiast toen ik dichter bij de tafel kwam.
‘Hmmm??’ hij keek dromerig op toen mijn vraag hem uit zijn mijmeringen haalde, en bladerde de krant op die ik nu op zijn schoot zag liggen. Ik moet op de hoogte blijven van de voetbaluitslagen', antwoordde hij overdreven opgewekt.
Terwijl Michel weer verder las, zich totaal niet bewust van de boeken over leiderschap, leren en motivatie, die hem omringden en die alle antwoorden bevatten op de vragen die hij zich eerder had gesteld, en waarschijnlijk nog veel meer, verliet de warme stroom van tevredenheid snel mijn lichaam.
Dit zou duidelijk een lange en moeilijke 'bevalling' worden.
Zin om's over een paar vragen te reflecteren?
o Wie ken jij in je leven, of wie kan in je organisatie, een
"vroedvrouw voor het leren" zijn, met name in periodes van verandering?
o Welke leermogelijkheden mis jij of missen de medewerkers in je organisatie?
o Hoe zou je meer ‘bewustzijn van leren’ kunnen stimuleren bij jezelf of bij je mederwerkers?
o Wat was je laatste situatie op het gebied van ervarings-leren?
Waar was je?
Wat heb je geleerd?
Hoe heb je het geleerd?
Zaterdag 30 januari 2021
Met dank aan mijn inspirators: Michel, het managersteam, het bedrijf en jij lezer, die begrijpt dat –Jij en IK- misschien ook wel een beetje, Michel zijn.
Infospirator