We hebben allemaal overtuigingen, waarden en gedachten die essentieel voor ons zijn en waarmee we nooit roekeloos zouden omgaan. We geloven dat ze onweerlegbaar zijn en dat IEDEREEN het ermee eens zou zijn, als ZE tenminste hun verstand zouden gebruiken.
Maar af en toe zijn we in het gezelschap van mensen die onze overtuigingen niet delen.
We kunnen in botsing komen door politieke overtuiging, religie of levenswaarden.
Als er over een van deze onderwerpen wordt gepraat, ontstaat er al snel een vorm van onenigheid. Niemand heeft het gevoel gehoord, gerespecteerd of erkend te worden en meestal is onmacht, woede, verwarring en pijn wat overblijft.
Ik vraag me dan, meer en meer, af of het echt de moeite waard is als we mekaar daardoor ongelukkig hebben gemaakt of pijn hebben gedaan, alleen om onze eigen overtuigingen te verdedigen en erdoor te drukken. Zouden we in plaats van de onschendbaarheid van onze waarden te beschermen, niet beter zorgen voor de mens, wie het ook weze, die voor ons staat? Is het niet beter om samen gelukkig te zijn dan om alleen gelijk te hebben?
Natuurlijk hoor je mij hier niet zeggen dat geen gelijk krijgen terwijl je het wel hebt, meerdere lagen kan aansnijden. Wanneer je wordt beschuldigd van iets wat niet terecht is
of men verwijt jou dingen die onterecht zijn, dan doet het pijn! Het voelt als onrechtvaardig wanneer je wel gelijk hebt of wanneer je in je recht staat en je krijgt het niet. Ik zwak het zeker niet af. Het voelt niet alleen als onrecht, het is onrecht. Dat roept tal van bruisende gevoelens op zoals: boosheid, teleurstelling, woede, verdriet. Zeker wanneer je door anderen benadeeld wordt.
Kun je slecht tegen onrecht? Heb je een sterk rechtvaardigheidsgevoel? Neem je het snel op voor de zwakkere in de groep? of voor mensen die benadeeld worden? Dan is dat een nobel streven maar hoedanook nodig ik ook dan uit om te blijven relativeren. Ik begrijp dat je tegen dubbele agenda’s of verborgen agenda’s ageert, maar probeer toch de zaken in de juiste proporties te blijven ervaren en weet dat jouw boosheid wellicht niet, of niet alleen de ander raakt, maar in eerste instantie je eigen pijn blijft voeden. Je eigen rugzakje kan daardoor bijzonder zwaar gaan aanvoelen. Het is en blijft een feit, hoe hard het ook moge klinken, dat jij alleen de wereld niet gaat redden noch bevrijden van onrecht.
Ik laat even de situatie van onrecht los. Soms gaan mensen ook -ALTIJD- het gevecht aan om hun gelijk te halen. Als je je wereldbeeld vormt vanuit een ‘conflictmodel’, ben je dol op conflicten, je trekt ze als het ware aan om je bloed te voelen borrrelen. Je zoekt de verschillen op en je jeunt je in het feit dat je altijd probeert te winnen en daar ook meestal in slaagt. Je gaat graag de discussie aan en je hebt graag het laatste woord. Herken je jezelf daarin? Dat je altijd de strijd aangaat voor jouw gelijk? Weet dan dat je weerstand oproept bij anderen! Je wordt als vervelend, koppig, betuttelend of betweterig ervaren. In ieder geval: je neemt de ander niet mee in jouw boodschap, wat nochtans je betrachting is. Je overrulet de andere en daar zit niemand op te wachten.
Hoe vaak proberen wij anderen te overtuigen van ons gelijk maar dan op de manier van: ik zie, wat jij ook moet zien. Ik geloof, wat jij ook moet geloven. Ik vind, wat jij ook zou moeten vinden. Volgens mij zit de wereld hier vol van. Zoals ik het zie, zoals ik geloof, zoals ik denk: zo is het! Maar het gaat nog verder: zoals ik het zie en zoals ik het geloof, zo moet jij ook zijn. Mijn normen en waarden moeten jouw normen en waarden zijn. En als je aan al die voorwaarden voldoet, dan doe je het goed.
Het is voor een groot deel ons ego dat iemand wil overtuigen om onze visie over te nemen. Zelfs als blijkt dat we gelijk hebben, is ons ego niet tevreden en zoekt het wel een nieuwe woordenwisseling op. Er zitten dus nog andere lagen en vragen onder: gaat het om gelijk hebben, gelijk krijgen of om gelijk zijn? Gaat het om je gelijk of om gelijkwaardigheid?
Gaat het om jouw ongelijk of gaat het over ongelijkheid?
Ik denk namelijk dat -gelijk- zijn ook een belangrijk aspect is.
Soms gaat het, naar mijn gevoel dus niet om gelijk of ongelijk: wel om ‘gelijk-waardigheid’
Hoedanook zijn wij zijn niet de aangewezen persoon om de ander te vertellen dat hij zijn ego aan de kant moet zetten. Wij kunnen dit alleen bereiken door zélf ons ego aan de kant te zetten. WIJ hebben de waarheid niet in pacht.
Soms is er verschil van inzicht. Je verschilt dus van idee, mening, opinie of geloof. Je kunt ook gevoelens verschillend beleven Ik weet uit ervarind dat dat best een zware dobber kan zijn en dat delen dan moeilijk is en vooral: dat we dat meestal amper hebben geleerd. Naar mijn gevoel, is in gesprek blijven of connectie houden juist van belang als je verschilt van inzicht. Kun je dan de ander ook ontvangen zonder veroordeling, zonder verwijt of beschuldiging? Dan gaat het niet om gelijk hebben of gelijk krijgen. Daar ligt de sleutel. Als er gelijkheid is, ontstaat er vertrouwen, leren we luisteren naar elkaar. Wanneer we leren luisteren naar elkaar en we leren elkaar verstaan dan ontstaan er nieuwe woorden en ontstaat er nieuwe taal. Er komen nieuwe zinnen en het geeft ons bestaan zin. Hoe begrijpbaar zijn deze laatste woorden als het over iemand anders gaat en hoe moeilijk worden ze plots, als het over onszelf gaat?
‘Volwassenheid groeit door ervaring’ zei mijn vader altijd.
Maar wat mijn vader nooit heeft begrepen is dat we onze eigen gedachten ook niet al te serieus moeten nemen en dat we misschien wel moeten leren ons ego in te tomen en het groter perspectief te leren zien, want anders verdedig je een illusie en word je Don Quichot, de man die tot het absurde ging in naam van de ridderlijkheid.
Voor mij is het een uitgemaakte zaak: Gelijk hebben is lang niet zo belangrijk als samen gelukkig zijn. Nu nog alleen het vertrouwen, de durf en de kwetsbaarheid hebben om dat inzicht, vanuit een gezond onderscheidingsvermogen, congruent en consequent, toe te passen.
Donderdag 27 juli 2023
Opmerkingen