Bij de vraag wat een 'scherpe geest' inhoudt, denken we meestal allereerst
aan intelligentie – wie slimmer is, kan complexere problemen oplossen en ook sneller. Intelligentie wordt altijd gezien als het vermogen om te denken en te te leren.
Maar in een turbulente wereld zijn andere cognitieve vaardigheden misschien nog belangrijker: ‘heroverwegen en afleren’.
Stel dat je aan het eind van meerkeuzetoets gaat twijfelen over een van je antwoorden.
Je hebt nog tijd over. Moet je vasthouden aan je eerste ingeving of je antwoord aanpassen?
Ongeveer driekwart van de universteitsstudenten, zo blijkt, denkt slechter te zullen scoren als ze het antwoord herzien. Kaplan, één van de meest gerenommeerde Amerikaanse spelers in examentrainingen, waarschuwde in 1999 om ‘terughoudend te zijn in het wijzigen van antwoorden. De ervaring leert dat de aanpassingen vaak slechter zijn dan het oorspronkelijke antwoord.’ was zijn statement.
Ervaring mag dan leerzaam zijn, maar ik lees, in deze, toch nog liever een nauwkeurig bewijs.Toen drie psychologen 33 onderzoeken uitgebreid doorlichtten na de uitspraken van Kaplan, bleek in elk onderzoek het merendeel van de herzieningen, een verbetering.
Het is dus, met andere woorden, een misvatting dat de eerste ingeving meestal de juiste is.
In een voorbeeld werden gumsporen geteld in de examens van ruim 1.500 kandidaten. Slechts een kwart van de veranderingen was een verslechtering. De helft was juist een verbetering. Maar wat blijkt, bij tentamens vindt men verrassend weinig gum-sporen, maar degenen die niet vasthouden aan hun eerste antwoord halen vaak een betere score.
Natuurlijk is het mogelijk dat de nieuwe antwoorden niet van nature beter zijn. Misschien is de drempel om je antwoord aan te passen zo hoog, dat je alleen gaat gummen als je behoorlijk zeker van je zaak bent. Maar uit recent onderzoek komt nog een andere verklaring naar voor: niet zozeer het aanpassen van je antwoord leidt tot een betere score, dan wel de overweging of je je antwoord moet aanpassen.
We aarzelen onze antwoorden te heroverwegen; sterker nog, we schrikken terug voor het heroverwegn op zich. In een experiment kregen honderden willekeurige studenten les over het verschijnsel: ‘drogreden van de eerste ingeving’. Ze leerden dat het waardevol kan zijn om van inzicht te veranderen. Ze kregen advies over wanneer dit zinnig is.
Toch bleken ze in de volgende twee toetsen hun antwoorden niet vaker aan te passen.
Volgens sommige psychologen zijn we mentale luiaards: we vinden oude perspectieven lekker makkelijk en hebben weinig zin in de confrontatie met nieuwe ideeën.
Maar er zitten ook diepere krachten achter onze weerstand tegen heroverwegen. Als je aan jezelf gaat twijfelen, wordt de wereld minder voorspelbaar: je moet toegeven dat feiten mogelijk zijn veranderd; dat wat ooit juist was, misschien niet meer juist is. Het voelt bedreigend om je overtuigingen op lossen schroeven te zetten – alsof je iets van jezelf kwijtraakt.
Niet in elk aspect van het leven is verandering zo’n worsteling. We kopen juist graag nieuwe spullen – zoals kleren en meubelen – wanneer de oude uit de mode zijn. Maar kennis en meningen blijven we meestal trouw.
Krampachtig klampen we ons vast aan de eerste ingeving. We prefereren het prettige gevoel van vaste overtuigingen boven het ongemak van twijfel. We laten onze overtuigingen verstijven, lang voordat we fysiek stram worden. We lachen met iemand die nog windows 95 durft te gebruiken, terwijl we onze meningen die we in 1995 gevormd hebben, blijven koesteren. We horen liever perspectieven die een prettig gevoel geven dan ideeën die aanzetten tot nadenken.
Lieve lezer, je kent vast wel het verhaal van ‘The Boiled-Frog’-mythe:
Als je hem in heet water gooit, springt hij er direct uit. In een pan met lauw water die je opwarmt, blijft hij zitten tot hij dood is. Hij beweegt mentaal niet mee met de veranderende situatie en beseft de dreiging te laat.
Los van de gruwel van dit dit populaire verhaaltje, blijkt het ook de moeite te zijn om het te gaan onderzoeken en bevragen, want dan ontdek je dat het niet klopt.
Een kikker die je in heet water gooit, verbrandt en ontsnapt misschien of misschien niet. Maar in een langzaam opwarmende pan heeft hij betere kansen: zodra het water onbehaaglijk warm wordt, springt hij eruit.
Niet de kikkers, maar wijzelf hebben moeite met ‘meebewegen’.
Wie van jullie dit kikkerverhaal heeft gehoord en aannemelijk vond, zal er zelden nog vragen bij stellen, toch?
Misschien kan deze blog, voor jou en mij, wel bijdragen om niet te snel het veld van de dualiteit op te zoeken of ons te verliezen in polariteiten.
Om niet te snel vast te houden aan onze eerste meningen, vanuit oude patronen, maar bereid te zijn om in deze turbulente, gek-draaiende wereld die bulkt van waarheden en van net zoveel onwaarheden, ons te herinneren dat we cognitieve vaardigheden in ons hebben die ons hierin kunnen laten evolueren: ‘HEROVERWEGEN EN AFLEREN’.
Aan ons de keuze.
Zat 11 juni 2022
Met dank aan mijn inspirators:
Sandra Ingerman, Adam Grant en Jane Goodall
Info-spirator and Practical Shaman
Comentarios