Deze blog gaat over een zeer uitdagend onderwerp, een onderwerp dat veel mensen nogal ongemakkelijk vinden. Maar als we het niet aanpakken en snel aanpakken, zullen we nooit een aantal van de grootste dilemma's in onze wereld kunnen oplossen. Nu is de tijd om het onder ogen te zien, het te onderzoeken, er keuzes over te maken. Laten we gaan.
We hebben allemaal wel eens kinderen in een speeltuin gezien, die ongeremd rondrennen, hun ‘zijn’ uitschreeuwen en zich over het algemeen onbeheerst gedragen. Misschien kijken we naar hen en zijn we een beetje jaloers, met een beetje chagrijn dat wij dat niet meer kunnen. Wij zijn nu volwassen en hebben veel verantwoordelijkheden. We moeten nu controle hebben over onszelf. Misschien kijken sommigen van ons naar diezelfde kinderen met ergernis en een zekere mate van afkeuring, denkend dat ze stil moeten zijn, meer gehoorzaam en niet zo luidruchtig.Vooral niet omdat wij een paar meter verder op een bankje, al mediterend in het park, onze controle over onszelf willen terugvinden.
We denken misschien wel: "Kinderen mogen niet gezien en zeker niet gehoord worden. Is er geen kindermeisje dat hen kan opvangen terwijl wij ons met de serieuze zaken van de volwassenheid bezighouden?
Beetje bij beetje zullen deze kinderen worden gesocialiseerd en geconditioneerd om zich behoorlijk te gedragen en ook zij zullen veranderen in kleine volwassenen met nette jurken, dure t-shirts, hemden, merkbroeken en gepoetste schoenen, die zich ergeren aan zich vrij voelende kinderen. Sommigen zullen het niet leren en zullen té hard lachen en zich onbeschoft gedragen, om vervolgens te worden gemeden door meer beleefd gezelschap. Misschien zijn dit de uitersten en ligt er een terrein in het midden:
Niet te veel in controle en niet te veel uit controle.
Wat betekent het eigenlijk om ‘in controle’ te zijn? Door de vele zeer uiteenlopende boodschappen van onze ouders en leraren komen velen van ons tot verschillende conclusies over wat het betekent om in controle te zijn. Voor sommigen van ons betekent ‘in controle’ zijn dat je een goede oog-hand coördinatie hebt en goed leert fietsen of autorijden. Misschien betekent het dat we een groot talent ontwikkelen voor een muziekinstrument of onze eigen zangstem. Misschien betekent het dat we op een tennisbaan kunnen domineren of een voetbal kunnen vangen vanaf een meter of veertig, terwijl de tegenstanders in een razend tempo op ons afkomen en ons proberen uit te schakelen. Voor sommigen betekent, in controle zijn, dat zij goed met technologie kunnen omgaan en een videospel of computerprogramma met grote vaardigheid en handigheid kunnen beheren. Al deze manieren om fysieke controle te hebben zijn uiteindelijk allemaal heel wenselijk en vormen helemaal geen probleem.
De problemen beginnen wanneer de boodschappen over controle zich uitbreiden naar onze emoties. Laat je niet voelen of laat ze je niet zien huilen. ‘Geef nooit op, luister niet naar hen, laat hen nooit zwakte zien, toon geen angst, beheers jezelf, geen pijn geen winst, negeer de pijn' enzovoort. Merk op dat deze boodschappen over controle meestal gevoed worden door angst voor consequenties, om te verliezen, om te falen, om verpletterd te worden. Het hebben van grote behendigheid op het sportveld is geen boodschap over angst, het is eerder een boodschap over meesterschap. Domineren op het speelveld komt voort uit vaardigheid en meesterschap en minder uit het willen domineren van anderen. Hoe groter de behendigheid en vaardigheid, hoe dominanter de speler.
Maar wanneer de nadruk verschuift naar het bewust ‘willen’ domineren van anderen is er een verlies aan flexibiliteit en wordt verliezen onverdraaglijk. Deze persoon is niet alleen niet leuk om mee te leven maar ook vreselijk om mee te spelen. Wanneer het verlangen om de controle te hebben, gevoed wordt door angst, schept dat problemen in de persoonlijkheid.
Koppigheid is bijvoorbeeld de angst om rondgeduwd te worden, verteld te worden wat je moet doen, je vrijheid ontnomen te worden. Koppigheid is dus een rigide strategie van niet luisteren, niet meewerken, passief agressief zijn, en weigeren toe te geven, zelfs, als dat in je eigen belang is. Koppige mensen zijn erg controlerend over zichzelf en anderen. Martelaarschap is rigide vasthouden aan een slachtofferhouding om anderen te controleren en te straffen. Ongeduld is een poging om het schema en de tijd te beheersen, iets wat bijna onmogelijk is om uit te voeren. Arrogantie is een poging om anderen ervan te weerhouden te dichtbij te komen en anderen te dwingen hoog van je te denken. Zelfverachting is een poging om anderen te beheersen door hun verwachtingen van jou te verminderen en hen ertoe te brengen dat ze je negeren. Hebzucht is het, uit angst voor tekort, controleren van de voorraden, ervoor zorgen dat anderen verstoken blijven terwijl de goederen aan jezelf toekomen. Zelfvernietiging is de ultieme vorm van controle door degene te zijn wiens eigen hand zichzelf vernietigt in plaats van het aan een ander over te laten.
Proberen het leven te beheersen, anderen en zichzelf te controleren is eigenlijk een afschuwelijke manier van leven, want hoe hard je ook probeert succesvol te zijn, je zult uiteindelijk falen. Het leven is gewoon niet controleerbaar vanuit het persoonlijkheidsniveau. Je kunt jezelf voor de gek houden en denken dat je alles onder controle hebt, maar dat is nooit zo. Bijna elke kwaadwillende dictator die je kunt bedenken komt op een nare manier aan zijn einde. Alleen ‘essentie’ beheerst het leven. Het heeft de ultieme blauwdruk, schreef het script, en kent het plan. Dat is waarom je momenten van déjà vu hebt. Het kent je karma, al je afspraken, en weet wat je lessen zijn.
Het meest overmoedige van alles is te proberen anderen te controleren. Niet alleen is het zeer karma producerend om anderen te controleren omdat je je bemoeit met hun keuzevrijheid, maar het zal hen zeker kwaad maken en zich tegen je keren, tenzij ze natuurlijk tot de 5% behoren die een doel van onderwerping hebben.
Kijk naar de ellende die is veroorzaakt door alle religies die hebben geprobeerd het gedrag, het geloof en de levensstijl van anderen te beheersen door middel van schaamte, schuldgevoel en bedreiging met lijf en leden. Kun je je voorstellen hoe de inquisitie was om onder te leven? Kijk naar de controle die wordt uitgeoefend door autoritaire regeringen, fascisten, communisten, nazi's, en de extreem rechtse en linkse partijen die actief werken om vrijheden weg te nemen. Waarom doen zij dit? Omdat ze diep bang zijn. Ze zijn zo bang voor open expressie, voor creativiteit, voor het vrouwelijke, voor de wildheid in de natuur.
Diep van binnen wantrouwen ze de menselijke geest. Waarom?
Omdat dit mensen zijn die in hun hart zichzelf wantrouwen.
Voor ik verder ga, kan het misschien nuttig zijn dat ik even terugkom op een vroegere blog, waar we hebben gekeken naar de typische antwoorden op verandering die door mensen worden gedemonstreerd in verschillende ‘zielen-fasen’. Die zielenfasen lopen gelijk met de levensfasen van de mens, met dit verschil dat je best 80 kan zijn en een kinder, jonge of adolecent ziel kan zijn, terwijl net zo goed een dertien jarige een kinder, jonge, adolecent, volwassen of oude ziel kan zijn. Dit kan helpen om te verduidelijken wat er in deze tijd in de wereld gebeurt.
Een ‘jonge ziel’ antwoordt op verandering: Ze genieten van verandering maar alleen met condities of benodigdheden. Bijv. de verandering moet een persoonlijk gewin zijn of moet een verschuiving vertegenwoordigen naar een hogere status voor hen of betere condities. Of het moet een verschijning van een omhoog gaande mobiliteit lijken te zijn. In deze fase neigt verandering gebaseerd te zijn op buitenste condities, een verandering in levens-stijl of omgeving.
Oude of volwassen zielen antwoorden ook op verandering: Oude zielen initiëren verandering en versnellen die maar zijn meer geïnteresseerd in persoonlijke transformatie op het diepste niveau. Ze zoeken hun kijk te veranderen, liever dan de buitenste condities te veranderen. Oude zielen zijn geïnteresseerd in de fundering van verandering, waar hun bron echt is, en ze proberen om te leren hoe je het leven kunt veranderen vanuit de bedoeling en wens, eerder dan door buitenste middelen. Ze zijn niet geïnteresseerd in de buitenste verschijning van verandering maar eerder in de werkelijkheid ervan. Bijvoorbeeld een oude ziel is niet geïnteresseerd in een face-lift om jonger te lijken. Ze zijn geïnteresseerd in een verjongingsvorm die meer is gevuld met de vitaliteit, zoals die van een jong persoon.
Controlefreaks zijn bijna altijd jongere zielen die anderen in het verleden, soms verschrikkelijke dingen hebben aangedaan. Maar omdat zij zo onontwikkeld zijn, projecteren zij al hun zorgen naar buiten toe, zodat zij het gevoel hebben dat zij anderen moeten controleren op wat zij zelf dringend willen doen. Ja, zij zijn degenen die misschien enige terughoudendheid nodig hebben, maar dat zien zij niet. Dus in hun haast om mogelijke overtredingen te beheersen, begaan zij nieuwe nog vreselijker overtredingen en het wiel van samsara draait maar rond, eeuwenlang, met schijnbaar eindeloos lijden.
Wat is dan de oplossing? Hoe komen we dan verder?
Zaterdag 24 juli 2021
Met dank aan mijn inspirators uit het sjamanenveld, de wereld om me heen en jij lezer, die nu samen met mij op stap gaat doorheen dit uitdagende onderwerp.
Morgen meer over: ‘Wat is de oplossing? Wie zit er best aan het stuur van de bus?’
Infospirator